2022-12-18
Polskie Boże Narodzenie to ogrom zapachów i smaków. Tradycja budowana przez wieki. Dziś budujemy też nową tradycję – polskie winiarstwo. Koniecznie trzeba to połączyć! Nie ma nic lepszego na Święta, niż dobre jedzenie z dobrym winem.
Wino do karpia… Wino do Wigilii… Wino na Święta… Takie i takim podobne propozycje już od początku grudnia wyskakują z wielu okienek przeglądarek internetowych. Ja przygotowałam dla Was coś troszkę innego - zestaw tylko odrobinę inspirowany tradycjami kulinarnymi i smakami polskiego Bożego Narodzenia oczywiście wyłącznie z polskimi winami.
Według klucza najważniejszych smaków Świąt:
BURAKI
Nie, nie będzie karkołomnego silenia się na wino do barszczu, ani odwołań do ciemnej strony aromatycznej natury polskich regentów. Moja buraczana propozycja to:
krucha tarta z burakami ćwikłowymi + Rose CR 2021 z Winnicy Fredrówka
/buraki najpierw pieczemy, koniecznie w skórce; obrane i pokrojone w cienkie plastry układamy na kruchym cieście i zalewamy jajkami ubitymi z odrobiną mleka i startym dobrym, polskim, pikantnym, twardym serem długo-dojrzewającym; przyprawiamy wyłącznie odrobiną majeranku
KAPUSTA
Pierwsza, najpopularniejsza opcja kapuściana, to pierogi z kapustą i grzybami. Druga, nie tylko bożonarodzeniowa, czy raczej poświąteczna to bigos. Ja proponuję coś innego:
bigos wegański z białym winem + Riesling 2021 z Winnicy Drzewce
/na dobrym oleju rzepakowym podsmażamy cebulę; dodajemy startą na grubych oczkach tarki marchew i pietruszkę; potem dodajemy poszatkowaną, białą kapustę; gdy się lekko podsmaży przyprawiamy majerankiem, pieprzem oraz odrobiną ziela angielskiego i liściem laurowym; na koniec dodajemy kiszoną kapustę, suszone grzyby i wędzone śliwki; gdy wszystko jest już dość miękkie zalewamy to dużą ilością wytrawnego, białego wina – najlepiej tego samego rieslinga
GROCH
Najbardziej polską z polskich fasol proponuję w prostym przepysznym połączeniu z kaszą jako:
kaszotto z fasolą „Piękny Jaś” + Cuvée 2021 z Winnicy Niewinne Pole
/fasolę gotujemy do miękkości z cebulą i pokrojoną w kostkę marchewką i selerem w osolonej wodzie; odcedzamy; na wywarze przygotowujemy kaszotto (z kaszy gryczanej niepalonej); pod koniec dodajemy fasolę i warzywa; przyprawiamy czarnym pieprzem, majerankiem i lubczykiem
GRZYBY
Zupa grzybowa z winem raczej odpada. Pierogi z kapustą i grzybami to standard. Ja proponuję:
pierogi z mięsem i suszonymi grzybami + Pinot Noir 2020 z Winnic Wzgórz Trzebnickich
/farsz: grzyby moczymy kilka godzin w niewielkiej ilości przegotowanej wody, potem odcedzamy i drobno kroimy; na patelni lekko rumienimy drobno pokrojoną cebulę, dodajemy grzyby; gdy się podsmażą zdejmujemy z ognia i dodajemy zmieloną łopatkę wieprzową lub karkówkę; przyprawiamy solą i pieprzem
RYBY
Ja należę do grona tych, dla których nie ma Wigilii bez karpia. Co więcej uważam, że jest tak smaczny, że warto jeść go również we wszystkich innych momentach roku. Wśród miliona wersji, w których można przyrządzić tę rybę, najbardziej intrygująca to uwędzenie jej. Moja propozycja to:
wędzony karp na prołziaku + GostArt Riesling 2021 z Winnicy Gostchorze
/prołziaki to tradycyjne, galicyjskie pieczywo pszenne przygotowywane na sodzie
PIECZYSTE
Na Święta i Nowy Rok przygotowujemy zazwyczaj dużo, różnych pieczonych mięs. Mam więc dwie propozycje:
kaczka pieczona z szarą renetą + Zweigelt Classique 2021 z Winnicy Kazimierskie Wzgórza
/kaczkę przyprawiamy solą, majerankiem i zielonym pieprzem; dokładnie obkładamy dużą ilością jabłek i polewamy olejem rzepakowym
schab pieczony z sosem z żurawiny i owoców leśnych + Pinot Noir 2021 z Winnicy Białe Skały
/schab obsmażamy na oleju rzepakowym; na tą samą patelnię wrzucamy borówki, jeżyny i maliny (owoce mogą być mrożone) oraz suszoną żurawinę i zielony pieprz; gdy owoce się rozsmażą i zgęstnieją zdejmujemy patelnię z ognia i dodajemy trochę miodu lipowego; częścią sosu obficie nacieramy schab i pieczemy najpierw w folii lub rękawie, a na końcu odkryty, żeby się zrumienił; sos spod pieczonego mięsa łączymy z sosem z patelni
WĘDLINY
Do lżejszych wersji kiełbasy da się dopasować niektóre mocno taniczne czerwienie. Do szynek i pasztetów znajdzie się mnóstwo dobrych winnych połączeń. Ja proponuję coś więcej niż tylko wędlinę:
wędzone śliwki w boczku + Regent 2018 z Winnicy Spotkaniówka
/dobre, wędzone węgierki owijamy nie całkiem cienkimi plasterkami boczku i pieczemy, aż boczek się ładnie zrumieni
JABŁKA
Suszone, ugotowane w kompocie na wiele się nie zdadzą. Moja propozycja to:
szarlotka z kandyzowaną skórką pomarańczową + Solaris Szlachetny Zbiór 2021 z Winnicy Turnau
/szarlotka na kruchym cieście, koniecznie z szarej renety, bez cynamonu
MAK
Nie ma Świąt bez maku – symbolu szczęścia i płodności. Proponuję go w wersji klasycznej:
drożdżowy makowiec + Botrytis 2019 z Winnic Kojder
ORZECHY
Najbardziej świąteczne są orzechy włoskie. Można dodać ich do wielu potraw wytrawnych i deserów. Proponuję dość typowy deser, ale w nietypowym wydaniu:
tort orzechowy z suszonymi owocami i gorzką czekoladą + Roter Riesling 2019 z Winnicy Sielsian
/tort przygotowany w wersji prawie zupełnie bez dodatku cukru
PIERNIK
Kiedyś piernik był wytrawny i używano go jako przyprawy. Dziś, słodki, długo-dojrzewający to świąteczny klasyk. Ja proponuję coś zupełnie innego:
śledzie piernikowe w czerwonym winie + RR 2021 z Winnicy Siepietnica
/matiasy macerujemy przez około tydzień w zalewie z lekkiego, wytrawnego czerwonego wina z przyprawami korzennymi i kolorowym pieprzem
Wesołych i smacznych Świąt!
Wymienione propozycje win nie są jedynymi słusznymi. Różnorodność i mnogość tego co powstaje w polskich winnicach sprawia, że do każdego ze smaków bez problemu da się dobrać co najmniej kilka inny. Zachęcam do smakowania.